Menu Zamknij

Seria Dotyk Człowieka (Camera Obscura)

„Camera Obscura” i subiektywność percepcji

Obraz jako przestrzeń podświadomości..

Sztuka jako medium introspekcji…

Muzeum im. Jana Kasprowicza, Inowrocław
Muzeum im. Jana Kasprowicza, Inowrocław 2023

Kukowski, za pomocą niezwykle precyzyjnej techniki malarskiej, wplata w swoje obrazy elementy abstrakcji, która w rzeczywistości jest tylko kolejnym stopniem przejściowym w drodze ku odkryciu tajemnicy postrzeganego świata. Artysta wykorzystuje sztukę jako narzędzie, by zbliżyć nas do pierwotnej, czystej percepcji, zrywając z konwencjonalnymi strukturami realistycznego przedstawienia.

Dotyk Człowieka DC , akryl, olej na płycie 50×70 cm
Dotyk Człowieka DC no.7, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Obrazy przypominają sekwencje filmowe – poszczególne kadry, które mają wrażenie odcięcia od pełnej historii. W rzeczywistości stanowią one fragmenty z nieistniejącego filmu, są jak wspomnienia – zakodowane, rozbite na kawałki i zmuszone do reinterpretacji przez widza.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 11, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Autor otwiera przed widzem przestrzeń, w której obraz nie jest już tylko estetycznym przedstawieniem świata, lecz staje się ekranem projekcyjnym – ekranem psychiki. Te monochromatyczne, fragmentaryczne kompozycje, pozornie abstrakcyjne, lecz namalowane z hiperrealistyczną biegłością, funkcjonują niczym migawki z czarno-białego snu, zatrzymane klatki z filmu świadomości

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 8, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Wybór tytułu „Camera Obscura” jest głęboko przemyślany. Camera obscura to urządzenie, które przez niewielki otwór w ciemnym pomieszczeniu rzutuje odwrócony obraz otaczającej rzeczywistości na przeciwległą ścianę. Jest to historyczny wynalazek, który stanowił początek nowoczesnej fotografii, a także narzędzie badawcze w rozumieniu procesu percepcji. Kukowski przywołuje tę metaforę, aby wskazać na proces przechwytywania i przekłamywania obrazu. Celem artysty nie jest jedynie przedstawienie, ale raczej ukazanie mechanizmów, za pomocą których obraz wchodzi w interakcję z naszymi zmysłami i umysłem.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Aluzja do camera obscura może być również odczytana jako komentarz do samego procesu twórczego – artysta, niczym optyczne urządzenie, filtruje rzeczywistość, przekształcając ją w obraz, który nie jest do końca „prawdziwy”, lecz raczej „subiektywny” i zależny od indywidualnej percepcji. Camera obscura w kontekście prac Kukowskiego jest więc metaforą postrzegania świata, w którym to, co widzimy, jest zaledwie fragmentem większej, niewidocznej całości.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 2, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Drugi tytuł serii – „Dotyk Człowieka” – wprowadza aspekt fizyczności w obcowaniu z obrazem. Dotyk, w kontekście tego cyklu, nie jest tylko dosłownym, materialnym aktem, ale również symbolicznym odniesieniem do relacji między człowiekiem a światem przedstawionym na płótnie. Dotyk staje się punktem styku – zarówno fizycznego, jak i mentalnego. Kukowski zadaje pytanie o to, jak obrazy wpływają na naszą percepcję i emocje.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 3, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Co więcej, dotyk jest tutaj także metaforą dla interakcji z dziełem sztuki, w której nie chodzi tylko o wzrokową percepcję, ale o pełne zanurzenie się w doświadczenie wizualne, które buduje przestrzeń dla introspekcji i refleksji.

W tym sensie, obrazy Kukowskiego są czymś więcej niż tylko reprezentacją – są żywym polem, które ma zdolność wpływania na widza, wywołując w nim reakcje, które nie są ograniczone do płaszczyzny wizualnej, ale obejmują również emocje i myśli. Artysta w ten sposób stawia pytanie o granice naszej percepcji, zapraszając do głębszej refleksji nad tym, jak doświadczamy otaczającego nas świata.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 4, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Chociaż w pracach Kukowskiego nie pojawiają się bezpośrednio przedstawienia ludzi, obecność człowieka jest w nich niemal namacalna. Czarno-biała kolorystyka, przestrzeń wypełniona ruchem i napięciem, a także sama niejednoznaczność przedstawianych scen tworzą wrażenie, że każda z tych prac jest próbą uchwycenia jakiegoś fragmentu ludzkiej egzystencji – fragmentu, który jest równocześnie obecny i nieobecny. Te obrazy, choć nie dosłownie ludzkie, są pełne tej „nieuchwytnej” obecności, którą możemy interpretować jako obraz kondycji ludzkiej w kontekście współczesnym.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 9, akryl, olej na płycie 100×70 cm

Autor, posługując się techniką, która balansuje pomiędzy realizmem a abstrakcją, wprowadza nas w przestrzeń, w której jesteśmy zmuszeni nie tylko patrzeć, ale i czuć. Dzieło staje się przestrzenią dialogu, w której to, co przedstawione, staje się metaforą dla stanu ducha, emocji i doświadczenia człowieka, a sam proces patrzenia na obraz staje się próbą zrozumienia siebie i otaczającego świata.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 5, akryl, olej na płycie 100×70 cm

Technika, którą posługuje się artysta, jest narzędziem, które nie tylko rejestruje rzeczywistość, ale także przekłada ją na język subiektywnego doświadczenia. Obrazy Kukowskiego to próba uchwycenia ulotnych chwil, które znikają w przestrzeni percepcji, ale w tej ulotności zawiera się pełnia doświadczenia – tej ciszy i tego dotyku, które nie są tylko wizualne, ale emocjonalne, psychiczne i duchowe.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 6, akryl, olej na lustrze, 160×100 cm

Autor zaprasza nas do refleksji nad tym, jak postrzegamy obrazy, co one dla nas znaczą i jak wpływają na naszą percepcję świata. Sztuka staje się przestrzenią introspekcji, w której zmysły, emocje i rozum stają się równoprawnymi uczestnikami w kreowaniu rzeczywistości. Obrazy stają się przestrzenią, w której dotykamy tego, co nieuchwytne, a tym samym zbliżamy się do odkrycia głębszej prawdy o człowieku i jego świecie.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 10, akryl, olej na lustrze 160×100 cm

Seria „Dotyk Człowieka” stanowi zatem nie tylko formalne eksperymentowanie z medium malarskim, ale także głęboką refleksję nad naturą percepcji, pamięci i doświadczenia wizualnego z pogranicza jawy i snu, wpisując się w nurt współczesnych poszukiwań na styku realizmu i abstrakcji oraz podświadomego postrzegania rzeczywistości.

Dotyk Człowieka DC no. 1, akryl, olej na płycie 50x70 cm
Dotyk Człowieka DC no. 7, akryl, olej na płycie 50×70 cm

Kukowski nie opowiada snu – on go tworzy. Widz nie jest odbiorcą – jest współuczestnikiem, projektorem własnych treści. Tym samym „Dotyk Człowieka” staje się nie tyle cyklem obrazów, co przestrzenią testu, inicjacji, introspekcji. To malarstwo, które nie mówi „spójrz na mnie”, lecz „spójrz w siebie”.