Jarosław Kukowski (ur. 11 kwietnia 1972 w Tczewie)
Polski artysta współczesny – malarz i designer, juror międzynarodowych konkursów artystycznych. Jego twórczość charakteryzuje się wyjątkowym połączeniem surrealizmu, symbolizmu, abstrakcji oraz niezwykle oryginalnej, nierzadko odważnej, wizji świata.
W trakcie swojej kariery stworzył 11 unikatowych cykli malarskich. Poza działalnością artystyczną od ponad dwudziestu lat prowadzi własną szkołę malarstwa, której uczniowie niejednokrotnie prezentowali swoje dzieła na wystawach obok prac Mistrza. Kukowski jest także organizatorem plenerów malarskich oraz muzealnych wystaw zbiorowych, m. in. Wystawa Malarstwa w 100-lecie Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Za swoją działalność został odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Jarosław Kukowski swoją artystyczną drogę rozpoczął na początku lat 90. XX wieku. Już w jego wczesnych pracach występowała fascynacja kubizmem, impresjonizmem oraz surrealizmem, co objawiało się w tworzeniu onirycznych, często mrocznych wizji. Jak sam określa, wpływ na jego wczesne prace miały obrazy takich artystów jak Picasso, Francis Bacon, Zdzisław Beksiński. Jarosław Kukowski szybko jednak wypracował swój własny, unikalny styl. Pierwsze sukcesy przyniosły mu wystawy organizowane w galeriach w Polsce i za granicą, gdzie zyskiwał coraz większą rozpoznawalność. W 2002 roku jego prace były wystawiane w ARTEXPO w Nowym Jorku, rok później na zbiorowych ekspozycjach w salonach wystawienniczych Rempexu, obok dzieł takich artystów jak Jan Matejko, Jacek Malczewski, Salvador Dalí, Jan Stanisławski oraz Wojciech Weiss. Od 2004 roku jego twórczość była prezentowana na wystawach zbiorowych wraz z pracami Józefa Chełmońskiego, Leona Wyczółkowskiego, Juliana Fałata, Maksymiliana Gierymskiego, Juliusza Kossaka i Olgi Boznańskiej.
W 2008 roku prace Jarosława Kukowskiego zostały zaprezentowane m. in. w SOHO Studios Miami, Conseil des Arts du Quebec Montreal w Kanadzie oraz w Wynwood Art District w Miami, a kilka lat później w paryskim Luwrze i Museum im Schafstall w Neuenstadt am Koche. Dzieła artysty prezentowane były przez liczne polskie galerie sztuki i muzea, m. in. warszawską Zachętę, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, Muzeum Gdańska, Galerię Sztuki Współczesnej we Włocławku, Galerię Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach i wiele innych.
W ostatnich latach artysta kontynuuje rozwijanie swojej twórczości, koncentrując się na nowych, artystycznych poszukiwaniach. W swoich obrazach Kukowski często nawiązuje do aktualnych wydarzeń i wyzwań współczesnego świata, zachowując przy tym niepowtarzalną, charakterystyczną, surrealistyczno-symboliczną formę wyrazu.
Dziś, po trzydziestu latach intensywnej działalności artystycznej, Jarosław Kukowski jest uznawany za jednego z najważniejszych współczesnych polskich malarzy, o nieprzeciętnej wyobraźni, wrażliwości i perfekcyjnym warsztacie. Jego prace znajdują się w kolekcjach prywatnych i muzealnych na całym świecie, a on sam jest regularnie zapraszany na wystawy i prestiżowe wydarzenia artystyczne. Wystawa z okazji 30-lecia działalności artysty stanowi doskonałą okazję do refleksji nad jego bogatym dorobkiem i wpływem, jaki wywarł na współczesną sztukę.
CYKLE MALARSKIE
Twórczość Jarosława Kukowskiego obejmuje 11 cykli malarskich, które stały się jego znakiem rozpoznawczym. Każdy z nich opowiada osobną historię, pełną symboli i głębokich refleksji, w szczególności nad przemijaniem, kondycją ludzkości oraz naturą człowieka.
1. Nie-sny
Cykl ten Jarosław Kukowski rozpoczął na początku swojej kariery artystycznej, koncentrując się na bardziej realistycznych przedstawieniach życia. Ukazuje sceny, które zmuszają widza do zmierzenia się z trudnymi tematami, takimi jak ludzka egzystencja, cierpienie czy przemijanie.„Nie-sny” to rzeczywistość, ale pokazana w krzywym zwierciadle, pełna symboli, których forma jest bardziej mroczna niż w cyklu „Sny”. Postacie w tej serii, mimo, że namalowane w sposób realistyczny, są bardzo nierealne, mają kubistyczna formę lub są zdeformowane przez targające nimi emocje.
2. Sny
W cyklu „Sny” artysta wykorzystuje złożone kompozycje, pełne ukrytych znaczeń i symboli. Obrazy z tej serii balansują na granicy rzeczywistości i marzeń sennych, ukazując świat pełen niejednoznaczności i tajemniczości. W opozycji do cyklu „Nie-sny” postaci na obrazach przedstawione są w sposób realistyczny.
3. Memento
Cykl „Memento” (jako skrót od „Memento mori”) to seria monumentalnych, czterowymiarowych zegarów, symbolizujących upływ czasu. Każdy z zegarów to unikalne dzieło, w którym tradycyjny mechanizm łączy się z elementami natury, takimi jak mech, czy surowymi, zniszczonymi materiałami, podkreślającymi przemijalność i degradację. Rdzewiejące, kruszące się tarcze zegarów, odsłaniające skomplikowane mechanizmy, stanowią metaforę rozkładu i nieodwracalnych zmian.
4. Na Dachu Świata
„Na Dachu Świata” to cykl, w którym obraz jest niejako oknem do innych rzeczywistości. Artysta przedstawia postaci spoczywające na parapecie, zawieszone w przestrzeni na granicy między światem ziemskim – realistycznym, a światem marzeń. Ich obecność zdradzają jedynie zwisające nogi. Sylwetki, umieszczone wysoko ponad światem, zdają się unosić w ciszy i spokoju, sugerując oderwanie od codzienności i zagubienie w sferze marzeń i kontemplacji.
5. Metamorfoza
„Metamorfoza” to cykl poświęcony transformacji i zmianie, zarówno w sensie fizycznym, jak i psychicznym. Obrazy ukazują przemiany ciała i duszy. Głównym motywem przewodnim są tubki z farbą, wskazujące na proces kreacji bądź autokreacji – górna część obrazu jawi się jako skończone dzieło, gdy poniższe partie ukazane są w trakcie tworzenia.
6. Freski
Cykl „Freski” nawiązuje do stylu i technik malarstwa ściennego, popularnych w starożytności, średniowieczu i nowożytności. Odwołując się do tradycji wielkich mistrzów, Kukowski nadaje swoim pracom współczesny kontekst. Kompozycje z tej serii cechują się monumentalnością i głęboką symboliką przemijania, a ich tematyka często oscyluje wokół zagadnień mitologicznych i religijnych. Najczęściej składają się z dwóch lub więcej warstw. Wierzchnia warstwa (którą zwykle jest piękna kobieta) odpadając odsłania kolejne, kryjące się pod nią obrazy, co symbolizuje przemijanie i rozpad doczesnej materii.
7. Złota Seria
„Złota Seria” to cykl, którego głównym bohaterem jest postać człowieka współczesnego, o wyidealizowanym szablonie zewnętrznym, kryjącego wewnątrz problemy i emocje. Nawiązując formą do malarstwa ikonowego, Kukowski zwraca uwagę na piękno, będące niejednokrotnie okupione cierpieniem, czego symbolem jest m. in. baletnica. Obrazy te często mają charakter alegoryczny, ukazując luksus, przepych, ale także marność ludzkich dążeń.
8. Camera Obscura
Inspiracją dla cyklu „Camera Obscura” (Dotyk człowieka) jest technika optyczna, będąca pierwowzorem dla współczesnych aparatów fotograficznych. Eksperymentując z perspektywą, światłem i cieniem, Kukowski tworzy prace malarskie, które wydają się być zarówno realistyczne, jak i iluzoryczne. W tym cyklu artysta nawiązuje także do snów – każdy obraz przedstawia jeden sen, składający się z różnych scen – rozmytych i niejasnych.
9. Pater Noster
„Pater Noster” to jeden z nowszych cykli, rozpoczęty około 2018 roku. Kukowski podejmuje tematykę religijną, eksplorując tradycyjne, chrześcijańskie modlitwy pisane łaciną, poprzez mistyczne i kontemplacyjne przedstawienia. Są to obrazy pisane, jak sam autor wskazuje, będące nawiązaniem do prac Romana Opałki. Z jednej strony symbolizują przemijanie, a z drugiej – nadzieję.
10. Arrasy
„Arrasy” to cykl inspirowany snami o lataniu. Należące do tej serii dzieła były tworzone jako wielkoformatowe tkaniny dekoracyjne. Są to prace przesycone kojącą zielenią, będące efektem nowych poszukiwań estetycznych Kukowskiego. Charakteryzują się bogactwem detali oraz ukrytych symboli i motywów religijnych zamkniętych w abstrakcyjnej formie. Obrazy powstają na tkaninach przy użyciu grubych warstw farby, nadającym im złożoną i unikalną fakturę.
11. RGB
Na cykl „RGB” składają się wielobarwne abstrakcje. Jedną z podserii są obrazy, których motyw przewodni stanowią wielobarwne palety malarskie. Większość obrazów charakteryzuje żywa kolorystyka, a kompozycje przypominają wybuch barw, które przenikają się nawzajem, tworząc dynamiczny i ekspresyjny efekt. Artysta podkreśla, że jest to eksperymentowanie z kolorem, światłem i przestrzenią.
***
Każdy z tych cykli, choć rozpoczęty w różnych okresach, pozostaje otwarty, a Jarosław Kukowski nieustannie powraca do swoich wcześniejszych prac, dodając nowe dzieła i rozwijając istniejące koncepcje.
Lena Rydelska – kurator wystawy „Memento” 2024
Lena Rydelska Absolwentka kierunku Ochrona Dóbr Kultury spec. Zabytkoznawstwo i Muzealnictwo, doktorantka w Szkole Doktorskiej Academia Artium Humaniorum. Pracuje w Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie jako kurator wystaw oraz opiekun zbiorów, wykonuje także miejskie i gminne ewidencje zabytków nieruchomych. Od siedmiu lat jest członkinią Koła Naukowego Historyków Sztuki Średniowiecza, w tym przez cztery lata była prezesem zarządu Koła. Była członkinią Rady Dyscypliny Nauk o Sztuce i Rady Programowej kierunku Ochrona Dóbr Kultury. Swoje prace dyplomowe poświęciła szeroko zakrojonym badaniom nad średniowieczną rzeźbą drewnianą z terenów dawnego państwa zakonnego w Prusach.
.