Seria malarska „Arrasy” autorstwa Jarosława Kukowskiego to wykonane na grubo tkanych tkaninach prace malarskie, z obfitą fakturą i intensywnymi, choć zharmonizowanymi kolorami. Obrazy te stawiają pytania o naturę samego malarstwa jako medium do wyrażania przestrzeni. Tytuł „Arrasy” nie jest przypadkowy, a jego konotacje odnoszą się nie tylko do artystycznej tradycji, ale także do filozoficznych pytań o to, czym jest obraz w kontekście współczesnego malarstwa, które balansuje pomiędzy historią a nowoczesnością.
Słowo arrasy przywołuje w kontekście tej serii obrazy związane z wielką tradycją europejskiego rzemiosła artystycznego, szczególnie średniowiecznymi i renesansowymi tkaninami dekoracyjnymi, które były istotnym elementem artystycznym i kulturowym w Europie. Arrasy, tkaniny o misternie wykonanych wzorach, odgrywały rolę zarówno dekoracyjną, jak i symboliczną, często opowiadając historie biblijne lub mitologiczne. W obrazie Kukowskiego słowo to staje się metaforą, wskazując na skomplikowaną strukturę malarską, na intensywność kolorów, fakturę oraz rytmiczność kompozycji, które są charakterystyczne dla tradycji tkania, ale także dla samego malarstwa. Kukowski, odnajdując pomiędzy tkaniną a farbą podobieństwa, przenosi ideę „arrasu” na nowoczesne płótno, które jest przestrzenią współczesnych poszukiwań artystycznych, w której motywy estetyczne dawnej sztuki zostają zreinterpretowane przez gest i materiał malarski.
Przykład ten jest również interesujący w kontekście innych serii Kukowskiego, w których artysta wprowadza nowe podejście do tradycyjnych tematów malarskich. W serii „Malarstwo Paletowe”, podobnie jak w „Arrasach”, wykorzystywanie materiału – w tym przypadku palet malarskich – jako integralnej części dzieła odnosi się do tradycji sztuki użytkowej, z którą Kukowski wyraźnie flirtuje, łącząc ją z nowoczesną estetyką. Istotnym elementem, który łączy te różne cykle, jest pytanie o granice tradycji w sztuce współczesnej oraz roli „materiału” i „warsztatu” jako nośnika artystycznych treści.
Obrazy Kukowskiego z serii „Arrasy” charakteryzują się szczególną kompozycją, która przywołuje perspektywę „z lotu ptaka”. To widok z góry, który z jednej strony oferuje dystans, a z drugiej – sprzyja kontemplacji nad całością obrazu. Układ kompozycyjny, złożony z dynamicznych, lecz zharmonizowanych barwnych plam, nawiązuje do ogólnej zasady, jaką są tradycyjne arrasy, gdzie wzory tkanin, mimo swojej zdobności, miały formę spójną, pełną rytmu i porządku. U Kukowskiego ten rytm jest wciąż obecny, ale przyjmuje formę intensywnego dialogu z materią farby. Widać tu elementy geometryczne, w których farba jest jednocześnie nośnikiem wyrazu emocji, przestrzenią wyciszenia, ale także wyzwań formalnych.
Perspektywa „z lotu ptaka” daje wrażenie zbliżenia do abstrakcyjnych kompozycji, które mogą przywoływać obrazy naturalnego świata – krajobrazy, które widzimy z pewnego oddalenia, z dystansu. Kukowski wprowadza nas do przestrzeni, która jest z jednej strony pełna spokoju i harmonii, a z drugiej – intensywności i napięcia. Kompozycje te nie tylko przywołują klasyczne motywy, ale także prowadzą nas do rozważań o naturze postrzegania. Obrazy te, podobnie jak w dziełach dawnych mistrzów, mają w sobie coś z kontemplacyjnej siły, którą łatwo odczytać w symbolice kolorów, faktur, oraz układu formalnego.
Jednym z kluczowych elementów serii „Arrasy” jest faktura malarska, która zdominowała obrazy artysty. Gruba warstwa farby, nakładana w sposób ekspresyjny i pełen napięcia, jest równocześnie częścią estetyki „zmysłowego malarstwa”. W tym kontekście farba nie jest tylko środkiem wyrazu, ale także elementem oddziałującym na odbiorcę na poziomie dotykowym. Faktura, która w innych seriach artysty mogła pełnić rolę tła, w „Arrasach” staje się jednym z głównych narzędzi komunikacji. Jest to powrót do materialności samego obrazu, do jego fizycznej obecności, która w malarstwie Kukowskiego wyraża się w intensywności koloru i pełnej wibracji farby. W tym kontekście, obrazy te można interpretować jako próbę uchwycenia nie tylko obrazu, ale także „czucia” obrazu, dotyku zmysłowego.
Kukowski, mimo obecności w dialogu ze współczesnym malarstwem, nie rezygnuje z refleksji nad historią sztuki. Seria „Arrasy” jest także odpowiedzią na pytanie o status malarstwa w XXI wieku – jak, biorąc pod uwagę historię sztuki, odczytywać obraz we współczesnym kontekście, gdzie technologia i media cyfrowe często dominują nad tradycyjnym warsztatem malarskim. Jednakże Kukowski nie unika trudnych wyzwań związanych z malarstwem „tradycyjnym” i stawia je w zupełnie nowym świetle. Dzieła te, choć współczesne, nawiązują do klasycznego malarstwa, w tym do takich mistrzów jak Rembrandt, Vermeer czy Monet, którzy posługiwali się farbą w sposób, który wciąż fascynuje współczesnych artystów. Kukowski, w swojej pracy, świadomie reinterpretuje klasyczną tradycję malarską, jednocześnie przekładając ją na współczesny język malarski, pełen emocji, zmysłowości i energii.
Seria „Arrasy” to zatem malarskie wyrażenie współczesnych rozważań na temat tradycji, materii i percepcji. Jarosław Kukowski w tej serii z powodzeniem łączy klasyczną estetykę z nowoczesnym podejściem do malarstwa, tworząc dzieła, które są zarówno głęboko osadzone w tradycji, jak i współczesne w formie. Bogata faktura, intensywność koloru oraz struktura kompozycji czynią obrazy „Arrasy” nie tylko spektakularnymi przedstawieniami wizualnymi, ale także przestrzenią do głębokiej refleksji nad naturą malarstwa i jego rolą w kontekście współczesnego dyskursu artystycznego.