Seria Eco – ReCykl – Instalacje
ReCykl jako manifest artystyczny i ekologiczny…
Seria „ReCylk” przekracza ramy tradycyjnego…
Tytuł cyklu jest wieloznaczny. Słowo ReCylk zawiera nie tylko aluzję do recyklingu jako procesu technologicznego i ekologicznego, ale też do „cyklu” jako formy artystycznego powrotu, ponownego przetworzenia, reinterpretacji. W tym sensie seria ta jest nie tylko estetycznym komentarzem do kondycji świata współczesnego, ale także interwencją w samą definicję sztuki: gdzie się ona zaczyna, a gdzie kończy? Czy wartość artystyczna może narodzić się z rzeczy porzuconych?
To istotne przesunięcie: artysta nie ogranicza swojej działalności do krytycznego gestu wobec konsumpcjonizmu, lecz proponuje konkretną, pozytywną alternatywę – nową formę życia dla materii, którą kultura uznała za martwą. Tym samym nawiązuje do ekologii nie tylko w sensie środowiskowym, ale i symbolicznym – tworzy przestrzeń dla refleksji nad tym, co oznacza „życie” przedmiotu, jego użyteczność, wartość i możliwość przemiany.
W epoce późnej nowoczesności, w której Entropia materii spotyka się z nadprodukcją znaczeń, twórczość Jarosława Kukowskiego w cyklu „ReCylk” jawi się jako radykalna rewizja modernistycznego fetyszu nowości oraz postmodernistycznego rozproszenia formy. Obiekty tej serii – zmontowane z fragmentów rzeczy odrzuconych, zdegradowanych, naznaczonych nieobecnością pierwotnego sensu – podejmują ontologiczny dialog z ideą przedmiotu jako nośnika pamięci, nie jako użyteczności. Kukowski, świadomie operując estetyką odrzuconych, wytwarza przestrzeń, w której res extensa spotyka się z res poetica.
Odpad jako medium transcendencji. W duchu Arte Povera – nurtu zapoczątkowanego przez Germano Celanta w latach 60., który postulował wyzwolenie sztuki z tyranii technologii i komercjalizacji – Kukowski sięga po materiały „ubogie”: fragmenty drewna, metalu, szkła, plastiku. Jednak jego gest nie jest tylko estetyzacją degradacji. W przeciwieństwie do artystów takich jak Jannis Kounellis czy Michelangelo Pistoletto, Kukowski nie dewaluuję przedmiotu, lecz restytuuje jego potencjał aksjologiczny. Przedmiot nie jest tu manifestacją nieobecności, ale symbolem możliwości transfiguracji – od śmiecia ku ikonie.
Ekologia formy jako opór wobec aksjologicznej entropii Seria „ReCylk” przekracza ramy tradycyjnego „ekosztuki” (eco-art), nie ograniczając się do komentarza ekologicznego. Kukowski nie protestuje – proponuje. Jego dzieła nie są nośnikami dystansu, ale formami afirmacji – syntetycznymi organizmami, w których to, co odrzucone, zostaje nie tylko ocalone, ale i podniesione do rangi nowej estetyki.
W czasach nadprodukcji i kryzysu ekologicznego seria ReCylk staje się manifestem odpowiedzialności twórczej. Kukowski nie moralizuje, nie ucieka się do retoryki winy i zniszczenia – przeciwnie, jego obiekty są opowieściami o możliwościach, o kreatywności, która może przekształcić to, co zbędne, w coś wartościowego. Pokazuje, że ekologia nie musi być opresyjna – może być piękna, estetyczna, inspirująca.
Wreszcie, ReCylk to również gest rekonfiguracji pojęcia piękna. Kukowski – świadomy estetyk i mistrz technik malarskich – z premedytacją opuszcza przestrzeń tradycyjnego warsztatu na rzecz estetyki procesualnej. Jego obiekty nie są „ładne” w klasycznym sensie, lecz piękne jako nośniki zmiany. To sztuka inicjacyjna, nie dekoracyjna. Sztuka, która nie zdobi – lecz transformuje.